دانش و فناوری هوافضا

کتاب پرواز؛ تاریخ کامل هوانوردی یکی از تازه های نشر ایران است که بتازگی رونمایی شده است. کتاب در قالب ۴۵۸ صفحه رنگی، کاغذ گلاسه و جلد گالینکور به چاپ رسیده است. این کتاب ترجمه و تصحیح آخرین ویراست یکی از پرفروش ترین و پرطرفدارترین کتابها به همین نام است که رایت ترجمه و انتشار آن توسط انتشارات هوانورد از ناشر انگلیسی خریداری شده و طی حدود یک سال و نیم در ایران برای اولین بار منتشر شده است. کتاب شامل هشت فصل است که البته فصل هشتم را که اشاره به تاریخ هوانوردی و هوافضا در ایران است را ناشر ایرانی با تالیف مترجم کتاب اضافه کرده است. این خود یکی از جنبه های منحصر بفرد نسخه فارسی کتاب است که آن در ترجمه دیگر زبانها دیده نشده است.

روسیه قصد دارد چهارمین نمایشگاه بزرگ صنعت دفاعی خود (آرمیا ۲۰۱۸) را به بزرگ‌ترین رویداد نمایشگاهی صنعت دفاعی و هوافضای جهان در قرن حاضر (تا کنون) تبدیل کند. چهارمین نمایشگاه و گردهمایی بزرگ صنعت دفاعی کشور روسیه امسال در حالی در منطقه کوبینکا واقع در غرب مسکو برگزار خواهد شد که به نظر می‌رسد این رویداد با پیشی گرفتن از نمایشگاه بزرگ دوسالانه هوافضای ماکس، سطح بسیار بالایی از شکوه و توان اجرایی را جلوی چشم جهانیان ببرد. نمایشگاه آرمیا ۲۰۱۸ که با تولی‌گری وزارت دفاع روسیه برگزار خواهد شد، در فضایی به مساحت ۵۰۰۰۰۰ مترمربع در پاتریوت پارک شهر کوبینکا در بازه زمانی ۳۰مرداد تا ۴شهریور در معرض بازدید عموم قرار خواهد گرفت. کوبینکا آخرین منطقه‌ای بود که ارتش اشغالگر آلمان نازی توانست در خاک شوروی سابق پیشروی کند و در آنجا متوقف شد؛ از همین رو این منطقه مملو از یادمان‌های دفاعی ملی روسیه است. کوبینکا همچنین پذیرای یکی از پایگاه‌های هوایی مهم روسیه است که در زمان شوروی برخی نمایش‌های هوایی نیز در آن برگزار می‌شد.

بخش هوانوردی شرکت جی ئی پس از دو سال سکوت در مورد یکی از بزرگترین پروژه‏ های پژوهشی خود در زمینه پیشرانش هیبریدی الکتریکی را شکست. در جدیدترین گزارش منتشرشده توسط این شرکت به دو آزمایش مهم اشاره شده که از سال ۲۰۱۵ تاکنون صورت گرفته است. در میان سایر تامین کنندگان سامانه های پیشرانش هوایی شرکتهای هانی ول و رولز رویس در سالهای اخیر سر و صدای زیادی در مورد برنامه های خود برای توسعه توانمندی در حوزه پیشرانش هیبریدی به راه انداخته اند. این دو شرکت بطور مشترک یک موتور هیبریدی ۱ مگاواتی را برای نصب بر روی وسیله پروازی آزمایشی آرورا اکس وی-۲۴ای توسعه داده اند. این طرح با حمایت آژانس پروژه های دفاعی پیشرفته آمریکا (دارپا) انجام می شود.

نمایشگاه آرمیا ۲۰۱۷ روسیه، بزرگ‌ترین نمایشگاه دفاعی شرقی جهان است که در بازه زمانی ۳۱ مرداد تا ۵ شهریور ماه جاری در محل پایگاه هوایی کوبینکا در غرب مسکو برگزار می‌شود. این نمایشگاه یکی از روبه‌رشدترین رویدادهای حوزه فناوری دفاعی به‌حساب می‌آید. به آماری از نمایشگاه آرمیا ۲۰۱۷ دقت فرمایید: آرمیا تنها نمایشگاهی است که می‌توان در آن نمایش دینامیکی تانک‌ها و سامانه‌های پدافندی و حتی آتش آن‌ها را از نزدیک مشاهده کرد. اما آنچه که آرمیای امسال را قدری متفاوت می‌کند، تمرکز آرمیا ۲۰۱۷ روی سامانه‌های هوایی، هواپایه، جنگنده‌ها و پهپادها است. آرمیا در دوره امسال خود با صدایی بلندتر از دوره های قبلی اعلام حضور کرده است. پیام مندرج از طرف وزیر دفاع این کشور در وبسایت این نمایشگاه خود گویای مسئله است.

این جت آموزشی در نمایشگاه ماکس۲۰۱۷ حضور داشت و در روزهای دوم و سوم این رویداد بین المللی به پرواز درآمد. انتظار می رود سه فروند تولیدی عملیاتی این هواپیما تا سال آینده به نیروی هوایی روسیه تحویل داده شود. اولین گامها برای توسعه این هواپیما در سال ۲۰۰۷ برداشته شد. ماکتی از اس آر-۱۰ در نمایشگاه ماکس ۲۰۰۹ به نمایش درآمد و اعلام شد اولین نمونه از این پرنده تا تابستان ۲۰۱۵ از خط تولید خارج می شود. وزارت دفاع روسیه کمک مالی معادل ۳۴ میلیون دلار برای توسعه این جت آموزشی به شرکت سازنده آن ارائه کرده است. بر اساس برنامه ریزی انجام شده در مرحله اول ۱۶ فروند اس آر-۱۰ تولید و عرضه خواهد شد.

مِرکاتور بخش هوابرد یک برنامه پژوهشی بلژیک موسوم به پِگاسوس است که در سال ۲۰۰۰ به منظور تامین داده ‏های سنجش از دور روزآمد از محیط زمین برای نخستین بار پیشنهاد شد. این طرح در ژوئن ۲۰۰۴ به تصویب دولت بلژیک رسید و شش ماه بعد بودجه لازم برای توسعه پهپاد و ایستگاه زمینی تخصیص یافت. بر این اساس شرکت ویتو در ژوئن ۲۰۰۵ قرارداد توسعه یک پهپاد بلندپرواز مجهز به آرایه خورشیدی را به ارزش یازده میلیون یورو منعقد کرد.

ناسا دو کاوشگر با نام‌های اسپریت (روحیه) و آپورچونیتی (فرصت) را دهم ژوئن و هفتم ژوئیه ۲۰۰۳ به سمت مریخ پرتاب کرد. هدف از پرتاب این دو کاوشگر در درجه اول تحقیق درباره آب و تاریخچه و چگونگی به‌وجود آمدن آن در این سیاره بوده است. این دو کاوشگر در چهارم و بیست و پنجم ژانویه ۲۰۰۴ بر سطح سیاره سرخ فرود آمدند.

رصدگر پرتوی ایکس ناسا، چاندرا، که در ژوئیه ۱۹۹۹ با شاتل فضایی کلمبیا، در مأموریت اس‌تی‌اس-۹۳، در مدار زمین قرار گرفت، پیچیده‌ترین رصدگر پرتوی ایکس ساخته شده تاکنون است. چاندرا برای رصد پرتوی ایکس ساتع شده از مناطق پر انرژی جهان، مانند بقایای ستارگان منفجر شده، طراحی شد.

استارداست اولین مأموریت فضایی ایالات متحده است که به تنهایی به کاوش در خصوص یک دنباله‌دار اختصاص یافت. همچنین اولین مأموریت رباتی است که برای آوردن مواد فرازمینی (و فراتر از مدار ماه) طراحی شد. ناسا این فضاپیما را هفتم فوریه ۱۹۹۹ با راکت دلتا-۲ از پایگاه کِیپ کاناورال پرتاب کرد.

ایستگاه فضایی بین‌المللی (آی‌اس‌اس) بزرگ‌ترین سازه ساخت انسان در فضا و پیچیده‌ترین برنامه علمی بین‌المللی تاریخ بشریت است. این برنامه، نمادی از همکاری چندین کشور پیشرفته جهان در یکی از پیچیده‌ترین زمینه‌های علم و فناوری است که امید می‌رود ساخت آن تا چند سال آینده تمام شود و این سازه عظیم در خدمت پیشرفت علوم و فناوری قرار گیرد.